Οξυγόνο
	Οξυγόνο (Ο)
	8
	Αμέταλλα
	VIA (16) ,2, p
	15,9994
	1s2 2s2 2p4
	90 pm
	73 pm
	3,44 (κλίμακα Pauling)
	-2
	1.313,9 kJ/mole (O → O+ + e-) 3.388,3 kJ/mole (Osup>+ → O2+ + e-) 5.300,5 kJ/mole (O2+ → O3+ + 3e-)
	-218,79 °C (54,37 K)
	-182,95 °C (90,21 K)
	1,429 kg/m3 (0 °C, 1 atm)
	(O2) 0.444 kJ·mol−1
	(O2) 6.82 kJ·mol−1
	(25 °C) (O2) 29.378 J·mol−1·K−1

Το οξυγόνο είναι το χημικό στοιχείο με σύμβολο O και ατομικό αριθμό 8. Το όνομά του προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «οξύ» + «γεννώ» και αντιπροσωπεύει την ιδιότητα του οξυγόνου να σχηματίζει μεταξύ άλλων και οξέα. Είναι μέλος της VI_A (16) ομάδας του περιοδικού συστήματος. Σε στοιχειακή μορφή παρουσιάζει δυο αλλοτροπικές μορφές, το διοξυγόνο (O₂) και το τριοξυγόνο ή όζον (O₃). Και οι δυο μορφές είναι αέριες. Το διοξυγόνο είναι άχρωμο (γαλάζιο σε πολύ παχιά στρώματα) άοσμο και άγευστο διατομικό αέριο. Σχηματίζει εύκολα ενώσεις, που γενικά ονομάζονται οξείδια, με τα περισσότερα άλλα χημικά στοιχεία. Στα περισσότερα από αυτά έχει βαθμό οξείδωσης -2. Εξαιρούνται οι δυο αλλοτροπικές του μορφές, με βαθμό οξείδωσης 0, τα υπεροξείδια (που περιέχουν ένα δεσμό O-O), με βαθμό οξείδωσης -1 και οι ενώσεις του με το φθόριο, το μόνο πιο ηλεκτραρνητικό χημικό στοιχείο, στις οποίες εμφανίζει βαθμό οξείδωσης +2. Το οξυγόνο είναι το τρίτο πιο άφθονο χημικό στοιχείο στο σύμπαν, μετά από το υδρογόνο και το ήλιο^[1]. Είναι ακόμη το πιο άφθονο χημικό στοιχείο στο φλοιό της Γης. Ιδιαίτερα το διοξυγόνο είναι το δεύτερο πιο άφθονο αέριο στη γήινη ατμόσφαιρα με μέση συγκέντρωση 20,9% κατ' όγκο.

Οξυγόνο

Όλες οι κύριες ομάδες δομικών ενώσεων των ζωντανών οργανισμών, όπως οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες, τα λίπη και τα νουκλεϊκά οξέα περιέχουν οξυγόνο, όπως και πολλές σημαντικές ανόργανες ενώσεις που χρησιμοποιούνται από ζωντανούς οργανισμούς, όπως κελύφη, δόντια και οστά. Το οξυγόνο άρχισε να εμφανίζεται στην ατμόσφαιρα της γης από κυανοβακτήρια, άλγη και φυτά με τη χρήση της φωτοσύνθεσης και χρησιμοποιείται για το μεταβολισμό όλων των αερόβιων οργανισμών. Το διοξυγόνο είναι τοξικό στους αναερόβιους οργανισμούς, που κυριάρχησαν στη γήινη ζωή μέχρι το αέριο ν' αρχίσει να παράγεται και να αποκτά σημαντική συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα του πλανήτη, περίπου 2.500.000.000 πριν^[2]. Η άλλη αλλοτροπική του μορφή, τριοξυγόνο ή όζον (Ο₃), είναι επίσης σημαντικό γιατί το αποκαλούμενο «στρώμα του όζοντος» στη στρατόσφαιρα φιλτράρει τις βλαβερές για τη βιόσφαιρα υπεριώδη ακτινοβολία, αλλά αποτελεί ρύπο στην τροπόσφαιρα, όπου αποτελεί παραπροϊόν της αιθαλομίχλης.